Священный Коран

И сделал народ Моисея — после [ухода] его — из украшений своих тельца: [был он безжизненным] телом, [способным] мычать. Разве не видели они, что не разговаривает он с ними и не ведёт их по пути [верному]? Взяли они его [себе идолом] и были несправедливыми.

Musanın qövmü(nün çoxu) ondan, (o, Allahla vədələşdiyi yerə getdikdən) sonra öz zinət əşyalarından bir buzov – buzov səsi çıxaran bir heykəl düzəltdilər. Məgər onlar həmin heykəlin onlarla danışmadığını və onları bir yola hidayət etməməsini görmürdülər?! (Cansız bir şeyi diri və bütün varlıq aləmini bərqərar saxlayan bir şeyin yerinə qoymaqla) zalımlardan olaraq onu özlərinə tanrı götürdülər.

The people of Moses took up in his absence a calf [cast] from their ornaments—a body that gave out a lowing sound. Did they not regard that it did not speak to them, nor did it guide them to any way? They took it up [for worship] and they were wrongdoers.

И когда пожалели они [о том, что содеяли] руки их, и увидели, что уже сбились [с пути верного], сказали они: «Если не помилует нас Господь наш и [не] простит нам, непременно будем мы из потерпевших убыток!»

Və elə ki, özlərinə gəlib çox peşman oldular və doğrudan da azdıqlarını gördülər «həqiqətən, əgər Rəbbimiz bizə rəhm etməsə və bizi bağışlamasa, mütləq ziyana uğrayanlardan olacağıq» dedilər.

But when they became remorseful and realised they had gone astray, they said, ‘Should our Lord have no mercy on us, and forgive us, we will be surely among the losers.’

И когда вернулся Моисей к народу своему, разгневанным, опечаленным, сказал он: «Плохо то [преемничество, которому] последовали вы, [и скверно поступили вы со] мной после [ухода] моего! Неужели поспешили вы с [выводами относительно] повеления Господа вашего [о продлении срока отсутствия моего]?» И бросил он скрижали и схватил за голову брата своего, таща его к себе. Сказал [ему Аарон]: «О сын матери моей! Поистине, люди сочли слабым меня и были близки [к тому, чтобы] убить меня. Не давай злорадствовать по [поводу] меня врагам и не ставь меня [в один ряд] с людьми несправедливыми!»

Və Musa qəzəbli və təəssüflə öz qövmünün yanına qayıdanda, dedi: «Məndən sonra mənim üçün pis canişinlik etdiniz; məgər Rəbbinizin işində (görüşündə) tələsdiniz?» Və (Tövratın) lövhələri(ni) atdı və qardaşının başından tutub özünə tərəf çəkməyə başladı. O dedi: «Anam oğlu! Həqiqətən, bu qövm məni (onları həmin işdən çəkindirməkdə) aciz qoydu və az qalmışdı məni öldürsünlər. Odur ki, düşmənləri məni məzəmmət etməyə qaldırma və məni zalım dəstə ilə bir tutma».

When Moses returned to his people, angry and indignant, he said, ‘Evil has been your conduct in my absence! Would you hasten on the edict of your Lord?’ He threw down the tablets and seized his brother by the head, pulling him towards himself. He said, ‘Son of my mother, indeed this people thought me to be weak, and they were about to kill me. So do not let the enemies gloat over me, and do not take me with the wrongdoing lot.’

Сказал [Моисей]: «Господь мой! Прости мне и брату моему и введи нас в милость Твою, и Ты — Милостивейший из милостивых!»

(Musa) dedi: «Ey Rəbbim, məni və qardaşımı bağışla və bizi Öz rəhmətinə daxil et ki, Sən mehribanların ən mehribanısan».

He said, ‘My Lord, forgive me and my brother, and admit us into Your mercy, for You are the most merciful of the merciful.

Поистине, тех, которые взяли [себе] тельца [как идола], — вскоре постигнет их гнев от Господа их и унижение в жизни ближайшей! И так воздаём Мы измышляющим [ложь]!

Həqiqətən, buzova pərəstiş etmiş kəslərə tezliklə (dünyada və axirətdə) Rəbblərindən bir qəzəb və dünya həyatında (məbudlarının yandırılması, çöllükdə sərgərdan qalmaları və tarixdə bir ləkə olaraq qalmaları kimi) zillət və xarlıq yetişəcəkdir. Biz yalan uyduranları belə cəzalandırırıq.

Indeed those who took up the calf [for worship] shall be overtaken by their Lord’s wrath and abasement in the life of the world.’ Thus do We requite the fabricators [of lies].

И те, которые совершали [деяния] злые, затем раскаялись после [совершения] их и уверовали, — [пусть знают, что], поистине, Господь твой после этих [злодеяний], несомненно, — Прощающий, Милостивый!

Günah işlər gördükdən sonra tövbə edən və iman gətirən kəslər, (bilsinlər ki,) həqiqətən, sənin Rəbbin ondan (tövbədən) sonra çox bağışlayan və mehribandır. (Bu iki ayə Musanın dastanı arasında olan mötərizə cümlələridir).

Yet [to] those who commit misdeeds but repent after that, and believe—indeed, after that, your Lord shall surely be all-forgiving, all-merciful.

И когда остыл у Моисея гнев, взял он скрижали; и в начертанном [на] них — руководство [верное] и милость для тех, которые [ослушания] Господа своего страшатся.

Musanın qəzəbi yatdıqda(n sonra) o, (Tövratın) lövhələri(ni) götürdü. Onun yazılarında Rəbbindən qorxan kəslər üçün hidayət və rəhmət var idi.

When Moses’ indignation abated, he picked up the tablets whose inscriptions contained guidance and mercy for those who are in awe of their Lord.

И избрал Моисей из народа своего семьдесят человек для срока, [определённого] Нами. Когда же охватило их сотрясение [земли], сказал [Моисей]: «Господь мой! Если бы желал Ты, то погубил бы их до этого и меня [также]. Разве губишь Ты нас за то, что сделали глупцы из [среды] нашей? Не [является] это [чем-либо иным], кроме как испытанием от Тебя. Сбиваешь Ты им [с пути истинного] кого пожелаешь и ведёшь [по нему] кого пожелаешь. Ты — Покровитель наш; прости же нам и помилуй нас, и Ты — Лучший из прощающих!

Musa öz qövmündən (onların arasından) Bizim vədələşdiyimiz yer(ə qövmü buzova pərəstiş etməmişdən qabaq Tövratın nazil olması vəd edilən yerə və ya buzova pərəstişdən sonra tövbənin qəbul ediləcəyi yerə gətirmək) üçün yetmiş kişi seçdi. Beləliklə (səs eşitməklə kifayətlənməyib Allahı görmək istədikləri vaxt), o şiddətli titrəyiş onları bürüyəndə (və onların hamısı öləndə, Musa) dedi: «Ey Rəbbim, əgər istəsəydin onları və məni bundan əvvəl həlak edərdin. Bizi ağılsızlarımızın etdikləri şeyə görəmi həlak edəcəksən? Bu, Sənin sınağından başqa bir şey deyildir. İstədiyini onunla azdırır və istədiyini onunla hidayət edirsən. Sən bizim yardımçı və başçımızsan. Bizi bağışla və bizə rəhm et ki, Sən bağışlayanların ən yaxşısısan».

Moses chose seventy men from his people for Our tryst, and when the earthquake seized them, he said, ‘My Lord, had You wished, You would have destroyed them and me before. Will You destroy us because of what the fools amongst us have done? It is only Your test, by which You lead astray whomever You wish and guide whomever You wish. You are our master, so forgive us and have mercy on us, for You are the best of those who forgive.

И начертай для нас в этой [жизни] ближайшей прекрасное и в [жизни] Последней. Поистине, мы вернулись к Тебе!» Сказал [Господь]: «Наказанием Моим настигаю Я кого пожелаю, и милость Моя объяла всякую вещь, поэтому вскоре начертаю Я её тем, которые остерегаются [гнева Моего] и дают [милостыню] очистительную, и которые в знамения Наши веруют,

«Və bizim üçün bu dünyada (yaşayış, itaət və aqibətdə) və axirətdə (hesabda, şəfaətdə və Cənnətdə) yaxşılıq yaz. Çünki biz Sənə tərəf qayıtmışıq». Buyurdu: «(xilqətin kamil quruluşunda hikmət əsasında) istədiyimi əzabıma düçar edərəm və rəhmətim hər bir şeyi əhatə etmişdir. Odur ki, tezliklə onu təqvalı olanlar, zəkat verənlər və Bizim ayə və nişanələrimizə iman gətirənlər üçün yazacağam».

And appoint goodness for us in this world and the Hereafter, for indeed we have come back to You.’ Said He, ‘I visit My punishment on whomever I wish, but My mercy embraces all things. Soon I shall appoint it for those who are Godwary and give the zakat and those who believe in Our signs

которые следуют за Посланником, Пророком, мекканцем, о котором находят они [слова] записанными у них в Торе и Евангелии. Повелевает он им [совершать] одобряемое и запрещает им предосудительное, и дозволяет им [блага] чистые и запрещает им мерзости, и снимает с них бремя и оковы, которые были на них [во времена невежества]. И те, которые уверовали в него, и поддержали его, и помогли ему, и последовали за светом, который ниспослан с ним, эти — они [и есть] преуспевшие!»

O kəslər ki, dərs oxumayıb yazı yazmamış bu elçi və Peyğəmbərə – (adını və peyğəmbərlik nişanələrini) əllərindəki Tövrat və İncildə yazılmış gördükləri şəxsə tabe olurlar. (Həmin o Peyğəmbərə ki,) onları hər bir yaxşı işə əmr edir və hər bir pis işdən çəkindirir, onlara (maddi və mənəvi) pakları halal və (maddi və mənəvi) çirkin və murdarları haram edir və boyunlarında olan ağır yükü və zəncirləri (cahiliyyət adətləri və keçmiş şəriətlərin çətin hökmlərini) onların çiynindən götürür. Beləliklə ona iman gətirən, ehtiram göstərən, kömək edən və onunla nazil olan nura (onun kitabına) tabe olanlar həmin nicat tapanlardır!

—those who follow the Apostle, the untaught prophet, whose mention they find written with them in the Torah and the Evangel, who bids them to do what is right and forbids them from what is wrong, makes lawful to them all the good things and forbids them from all vicious things, and relieves them of their burdens and the shackles that were upon them—those who believe in him, honour him, and help him and follow the light that has been sent down with him, they are the felicitous.’

Скажи: «О люди! Поистине, я — Посланник Аллаха к вам всем, [посланный Тем], Которому [принадлежит] власть небес и земли. Нет божества, [заслуживающего поклонения], кроме Него! Оживляет Он и умерщвляет. Уверуйте же в Аллаха и Посланника Его — Пророка, мекканца, который верует в Аллаха и Слова Его, и следуйте за ним — быть может, вы пойдёте [по пути верному]!»

De: «Ey insanlar, həqiqətən, mən Allahın sizin hamınıza (xitab olunan zamanın varlıqlarından tutmuş bəşəriyyətin nəsli kəsilənədək olacaq bütün insanlara) göndərilmiş Peyğəmbəriyəm. O Allahın ki, göylərin və yerin həqiqi sahib və hakimidir (çünki onların yaradılışı, qorunması, idarə olunması və məhvi, bunların hamısı Onun iradəsinə tabedir). Ondan başqa bir məbud yoxdur, dirildir və öldürür (yaşamaq və ölmək qabiliyyəti olan hər bir şeyi O dirildir və öldürür). Odur ki, Allaha və Onun elçisinə – (Qurandakı və əvvəlki səmavi kitablardakı) kəlamlarına imanı olan bu ümmi Peyğəmbərə iman gətirin və ona tabe olun, bəlkə hidayət olundunuz».

Say, ‘O mankind! I am the Apostle of Allah to you all, [of Him] to whom belongs the kingdom of the heavens and the earth. There is no god except Him. He gives life and brings death.’ So have faith in Allah and His Apostle, the untaught prophet, who has faith in Allah and His words, and follow him so that you may be guided.

И среди народа Моисея [есть] община, [которая] ведёт к истине, и ею вершит справедливость.

Və Musanın qövmündə haqqa əsaslanaraq (və haqq danışmaqla və haqqa əməl etməklə insanları) hidayət edən və haqqa əsaslanaraq (öz danışıqlarında və əməllərində) ədalətli olan bir dəstə vardır.

Among the people of Moses is a nation who guide [the people] by the truth and do justice thereby.

И разделили Мы их на двенадцать колен — общин. И внушили Мы в откровении Моисею, когда попросил воду у него народ его: «Ударь посохом своим о скалу!» И выбились из неё двенадцать ключей. Ведь знали все люди место питья своего. И [когда скитались они по пустыне], осенили Мы их облаком и послали им манну и перепелов [и повелели]: «Ешьте чистые [яства], которыми наделили Мы вас». [Но ослушались они], и не причинили они несправедливости Нам, но сами себе причинили несправедливость.

Və onları (Yəqubun) hər biri bir ümmət olan nəvələr(in)dən ibarət on iki qəbiləyə böldük və qövmü Musadan su istəyən zaman ona vəhy etdik ki, öz əsanı (Tur dağından gətirdiyin kub şəkilli) o daşa vur. Beləliklə, ondan on iki çeşmə (dörd tərəfin hər birindən üç çeşmə) qaynadı (axmağa başladı). Hər bir ümmət özünün su içəcəyi yeri tanıdı. Ağ və üst-üstə yığılmış buludu onların başları üzərində kölgəlik etdik və onlara «mənn» (bir növ ağac şirəsindən hazırlanmış yemək) və bildirçin nazil etdik «sizə verdiyimiz pak ruzilərdən yeyin» (dedik). Onlar (öz itaətsizlikləri ilə) Bizə zülm etmədilər və lakin özlərinə zülm edirdilər. («Bəqərə» surəsinin 57-ci ayəsinə müraciət edin).

We split them up into twelve tribal communities, and We revealed to Moses, when his people asked him for water, [saying], ‘Strike the rock with your staff,’ whereat twelve fountains gushed forth from it. Every tribe came to know its drinking-place. And We shaded them with clouds, and We sent down to them manna and quails: ‘Eat of the good things We have provided you.’ And they did not wrong Us, but they used to wrong [only] themselves.

И [помяни], как было сказано им: «Поселитесь в этом поселении (в Иерусалиме), и ешьте там [всё], что пожелаете, и говорите: „Прощение!“ И входите во врата, падая ниц, — [тогда] простим Мы вам прегрешения ваши! Вскоре умножим Мы [награду] благотворящим».

Və (yada sal) o zaman(ı) ki, onlara (belə) deyilmişdi: «Bu şəhərdə (Beytül-Müqəddəsdə) məskunlaşın, onun istədiyiniz yerindən istifadə edin, «(ey Rəbbimiz), bizim günahlarımızı tök» deyin və bu qapıdan səcdə halında (təvazökarlıqla) daxil olun ki, sizin günahlarınızı bağışlayaq. (Onda) tezliklə yaxşılara artıq bağışlayarıq» («Bəqərə» surəsinin 58-ci ayəsinə mürəciət edin).

And when they were told, ‘Settle in this town and eat thereof whence you wish; and say, ‘‘Relieve [us of the burden of our sins],’’ and enter prostrating at the gate, that We may forgive your iniquities, and soon We shall enhance the virtuous.’

И заменили те из них, которые поступили несправедливо, [слово Господа] словом [иным] — не тем, что было сказано им. И послали Мы на них скверну (наказание) с неба за то, что поступали они несправедливо.

Beləliklə, onlardan zülm etmiş kəslər (həmin sözü) onlara deyiləndən başqa sözə dəyişdilər (tövbə yerinə buğda istədilər). Belə olduqda, zülm etmələrinin cəzası olaraq göydən onlara əzab göndərdik. («Bəqərə» surəsinin 59-cu ayəsinə müraciət edin).

But the wrongdoers changed the saying with other than what they had been told. So We sent against them a plague from the sky because of the wrongs they used to commit.

И спроси их о поселении, которое находилось у моря, как преступали они [закон] в субботу, когда приходили к ним рыбы их в день субботы, направляясь [к поверхности воды]. И в тот день, [когда] не была суббота, не приходили они к ним. Так испытываем Мы их за то, что поступали они нечестиво!

Və onlardan dəniz sahilində yerləşən cəmiyyətin (Mədyən əhalisinin və ya Fələstinin Təbəriyyə dənizinin kənarındakı Əylə şəhərinin əhalisinin) halını soruş: o zaman ki, şənbə günü həddi (balıq ovunun haram olması hökmünü) aşırdılar; o zaman ki, onların balıqları şənbə günündə aşkar surətdə suyun üzünə çıxır, şənbə olmayan gündə isə gəlmirdilər. Biz onları itaətsizliklərinin müqabilində belə imtahan edirdik.

Ask them about the town that was situated on the seaside, when they violated the Sabbath, when their fish would come to them on the Sabbath day, visibly on the shore, but on days when they were not keeping Sabbath they would not come to them. Thus did We test them because of the transgressions they used to commit.

И [помяни], как сказала [одна] из общин [другой общине]: «Почему наставляете вы людей, [ведь] Аллах [всё же] погубит их или подвергнет их наказанию сильному?» Сказали они: «Для оправдания пред Господом вашим, и, быть может, они станут остерегаться [гнева Его]!»

Və o zaman ki, onlardan bir dəstə (digərlərini çəkindirən dəstəyə) dedi: «Nə üçün Allahın mütləq həlak edəcəyi və ya şiddətli əzab verəcəyi bir qövmə öyüd-nəsihət verirsiniz?» Dedilər: «Rəbbinizin dərgahında üzrümüzün olması üçün və bəlkə onlar çəkindilər deyə!» (Deməli Musanın qövmü üç dəstədən – günahkarlar, onları çəkindirənlər və sükut edənlərdən ibarət idi.)

When a group of them said, ‘Why do you advise a people whom Allah will destroy, or punish with a severe punishment?’ They said, ‘As an excuse before your Lord, and [with the hope] that they may be Godwary.’

Когда же забыли они о том, что напоминали им, спасли Мы тех, которые запрещали [совершать] зло, и подвергли тех, которые поступили несправедливо, наказанию яростному за то, что поступали они нечестиво.

Beləliklə, elə ki, onlara verilən öyüd-nəsihəti unutdular, Biz pis işdən çəkindirənləri xilas etdik, zülm edənləri isə itaətsizliklərinə görə ağır bir əzaba düçar etdik.

So when they forgot what they had been reminded of, We delivered those who forbade evil [conduct] and seized the wrongdoers with a terrible punishment because of the transgressions they used to commit.

Когда же [заносчиво] преступили они то, от чего были удержаны, сказали Мы им: «Будьте обезьянами прогоняемыми!»

Beləliklə, elə ki, çəkindirildikləri şeydən boyun qaçırdılar, onlara «meymunlar və qovulmuşlar olun!» dedik (qəti iradə ilə surətlərinin meymun şəklində, ruhlarının isə xar və rəhmətdən uzaq olmasını istədik və elə də oldular).

When they defied [the command pertaining to] what they were forbidden from, We said to them, ‘Be you spurned apes.’

И [помяни], как объявил Господь твой: «Непременно пошлю Я на них до дня Воскрешения тех, кто причинит им злое наказание». Поистине, Господь твой скор в наказании, и, поистине, Он — Прощающий, Милостивый!

Və (yada sal) o zaman(ı) ki, Rəbbin Qiyamət gününədək onlara (yəhudilərə) həmişə mütləq ağır əzab verən kəslər göndərəcəyini elan etdi. Həqiqətən, sənin Rəbbin tez cəza verən və (eyni zamanda) çox bağışlayan və mehribandır.

And when your Lord proclaimed that He would surely send against them, until the Day of Resurrection, those who would inflict on them a terrible punishment. Indeed your Lord is swift in retribution, and indeed, He is all-forgiving, all-merciful.