Священный Коран

Он — Тот, Который сделал солнце сияющим, и луну — светом, [отражающим лучи солнца], и распределил её по стоянкам (фазам), дабы знали вы число годов и счёт [дней]. Сотворил Аллах [всё] это лишь по истине, распределяет Он знамения [Свои] для людей, [которые] знают.

Günəşi işıqlı və ayı (günəşin şüaları ilə) nurlu edən və illərin (qəməri illərinin) sayını və hesabı (işlərinizin vaxtını) biləsiniz deyə onun üçün (yer kürəsi ətrafında fırlanmasında) mənzillər müəyyənləşdirən Odur. Allah onları yalnız haqq (məqsəd) üçün yaratdı. O, (Öz) ayə və nişanələri(ni) bilən bir dəstə üçün hərtərəfli (həm xarici aləmdə, həm də söz ilə) açıqlayır.

It is He who made the sun a radiance and the moon a light, and ordained its phases that you might know the number of years and the calculation [of time]. Allah did not create all that except with justice. He elaborates the signs for a people who have knowledge.

Поистине, в чередовании ночи и дня, и в том, что сотворил Аллах на небесах и [на] земле, несомненно, [есть] знамения для людей, [которые] остерегаются [гнева Его].

Şübhəsiz, gecə ilə gündüzün get-gəlində və (fəsillərə, ya yerin məntəqələrinə uyğun olaraq onların) hər birinin uzun və qısalığında və Allahın (planetlər, mələklər və canlılar kimi) göylərdə və (bitkilər, heyvanlar, cinlər və insanlar kimi) yerdə yaratdığında təqvalı olan bir dəstə üçün (Allahın tövhid, əzəmət, qüdrət və hikmətindən) ayə və nişanələr vardır.

Indeed in the alternation of night and day, and whatever Allah has created in the heavens and the earth, there are surely signs for a people who are Godwary.

Поистине, те, которые не надеются на встречу с Нами, [отрицая день Воскрешения], и остались довольны жизнью ближайшей и нашли покой в ней, и те, которые пренебрегли знамениями Нашими, —

Həqiqətən, Bizim görüşümüzə ümidi (axirət aləminə imanları) olmayan və dünya həyatına şad olaraq ona ürək bağlayan, həmçinin Bizim ayələrimizdən (müşahidə aləminin yaradılış və əzəmətli kitabın tərtib edilmiş ayələrindən) qafil olan kəslər

Indeed those who do not expect to encounter Us and who are pleased with the life of this world and satisfied with it, and those who are oblivious of Our signs

убежищем их [станет] огонь [адский в воздаяние] за то, что совершали они.

Onların qalacaqları yer qazandıqlarının (qəlbləri ilə qazandıqları nalayiq əqidələrin və əlləri ilə qazandıqları günahların) cəzası olaraq oddur.

—it is they whose refuge shall be the Fire because of what they used to earn.

Поистине, тех, которые уверовали и совершали [деяния] праведные, — ведёт их Господь их за веру их [по пути верному]: потекут под ними реки в [райских] садах благодати.

Şübhəsiz, iman gətirib yaxşı işlər görən kəsləri Rəbbi imanlarına görə (Öz yanına) hidayət edər, (və axirətdə) nemət dolu bağlarda onların (ağaclarının və saraylarının) altından çaylar axar.

Indeed those who have faith and do righteous deeds, their Lord guides them by the means of their faith. Streams will run for them in gardens of bliss.

Зовом их там [будет]: «Пречист Ты, о Аллах!» — и приветствием их там [будет]: «Салам» (мир). И концом зова их [будут слова]: «[Вся] хвала [принадлежит лишь] Аллаху, Господу миров!»

Onların oradakı duaları «Allahım, Sən (Özün-Özünü bütün eyb və nöqsan sifətlərdən pak vəsf etdiyin kimi) paksan!»dır; oradakı salamları (Allah tərəfindən, mələklərlə və bir-birləri ilə salamlaşmaları) «salam»dır; və bütün dualarının sonu «həmd və səna aləmlərin Rəbbi olan Allaha məxsusdur» (deməkdir).

Their call therein will be, ‘O Allah! Immaculate are You!’ and their greeting therein will be, ‘Peace!’ and their concluding call, ‘All praise belongs to Allah, the Lord of all the worlds.’

И если бы ускорил Аллах людям зло (наказание), как [желают] ускорить они [обретение] добра, то уже завершился бы у них срок [жизни] их. Посему оставляем Мы тех, которые не надеются на встречу с Нами, в бесчинстве их, [в котором] блуждают они.

Və əgər Allah camaat üçün şərdə (onların şər dualarının qəbulunda və ya pis əməllərinin cəzasında) onların xeyir istəməkdə (xeyirli dualarının qəbulunda, yaxud gözəl əməllərinin mükafatında) tələsdikləri kimi tələssəydi, şübhəsiz, onların ömürlərinin müddəti (Onun əzabının nazil olması ilə) sona çatardı. Buna görə də Bizə qovuşacaqlarına ümidvar olmayan (məadı inkar edən) kəsləri boşlayırıq ki, öz azğınlıqlarında sərgərdan qalsınlar.

Were Allah to hasten ill for mankind with their haste for good, their term would have been over. But We leave those who do not expect to encounter Us bewildered in their rebellion.

И когда коснётся человека зло, он [сразу же] взывает к Нам на боку, или сидя, или стоя. Когда же устраняем Мы от него зло, [постигшее] его, проходит он так, как будто бы и не взывал к Нам по [поводу] зла, [которое] коснулось его. Так разукрашено для излишествующих то, что совершали они!

İnsana bir çətinlik və ziyan yetişən zaman (bütün hallarda) – böyrü üstdə yatanda, oturanda, ayaq üstdə – (dua edərək) Bizi çağırar. Elə ki, çətinlik və ziyanı ondan götürürük Bizi ona yetişən ziyan(ı uzaqlaşdırmaq) üçün çağırmamış kimi (çıxıb) gedər! İsraf edənlərə etdikləri əməllər beləcə zinətləndirilmişdir.

When distress befalls man, he supplicates Us, [lying] on his side, sitting, or standing; but when We remove his distress, he passes on as if he had never supplicated Us concerning the distress that had befallen him. What they have been doing is thus presented as decorous to the transgressors.

И ведь уже погубили Мы поколения, [которые были] до вас, когда чинили они несправедливость, и приходили к ним посланники Наши с ясными [знамениями и чудесами], и не были они [такими], чтобы уверовать. Так воздаём Мы людям грешным!

Doğrudan da, Biz sizdən öncə müxtəlif əsrlərdə bir-birinin ardınca gələn millətləri zülm edərkən və peyğəmbərlərinin onlara aydın dəlillər gətirmələrinə baxmayaraq iman gətirmək niyyətində olmadıqları zaman həlak etdik. Biz günahkarlar dəstəsini belə cəzalandırırıq.

Certainly We destroyed generations before you when they perpetrated wrongs: their apostles brought them manifest proofs, but they would not have faith. Thus do We requite the guilty lot.

Затем сделали Мы вас преемниками на земле после них, дабы посмотреть, как поступите вы.

Sonra (cari imtahan qanununa uyğun olaraq) necə rəftar edəcəyinizə baxmaq üçün sizi onların ardınca yer üzündə canişin etdik.

Then We made you successors on the earth after them that We may observe how you will act.

И когда читаются им аяты Наши ясные, говорят те, которые не надеются на встречу с Нами: «Принеси нам [другой] Коран, не этот, или замени его, [убрав порицание идолов наших]!» Скажи: «Не подобает мне заменять его от себя. Следую я лишь тому, что внушается мне в откровении. Поистине, я боюсь, если ослушаюсь Господа моего, наказания Дня великого».

Bizim aydın ayələrimiz onlara oxunan zaman, Bizə qovuşacaqlarına ümidi olmayan (məadı inkar edən) kəslər «bundan başqa bir Quran gətir, ya onu dəyişdir» (məsələn, onun bəzi ayələrini və surələrini çıxart, orada şirkin haramlığından, bütlərin pislənməsindən, Qiyamətdən, murdarın və qumarın haram olmasından bir şey olmasın) deyərlər. De: «onu(n hamısını, ya bəzisini) özbaşıma dəyişdirmək mənə yaraşmaz və (buna) mənim haqqım və qüdrətim yoxdur. Mən yalnız mənə vəhy edilən şeyə tabe oluram. Şübhəsiz, əgər mən Rəbbimə qarşı itaətsizlik etsəm, böyük bir günün əzabından qorxuram.

When Our manifest signs are recited to them, those who do not expect to encounter Us say, ‘Bring a Quran other than this, or alter it.’ Say, ‘I may not alter it of my own accord. I follow only what is revealed to me. Indeed should I disobey my Lord, I fear the punishment of a tremendous day.’

Скажи: «Если бы пожелал Аллах, не читал бы я его вам и не давал бы Он знания о нём. Ведь пребывал я [целую] жизнь среди вас до этого [и не приводил ни одного айата]. Разве ж не уразумеете вы?»

De: «Əgər Allah istəsəydi, mən onu sizə oxumazdım və O da sizi ondan xəbərdar etməzdi. Çünki şübhəsiz, mən on(un nazil olmasın)dan qabaq sizin aranızda bir ömür (qırx il) keçirmişəm (dərs oxumayıb yazı yazmamışam və heç bir iddiam da olmayıb, birdən-birə bu kitab dilimdə səslənmişdir), belə isə, heç düşünmürsünüz?»

Say, ‘Had Allah [so] wished, I would not have recited it to you, nor would He have made it known to you, for I have dwelled among you for a lifetime before it. Do you not exercise your reason?’

Кто же несправедливее того, кто измыслил на Аллаха ложь или счёл ложью знамения Его? Поистине, не преуспеют грешники!

Buna görə də kim, Allaha yalan yaxandan, ya Onun ayələrini təkzib edəndən daha zalımdır? Həqiqətən, günahkarlar nicat tapmayacaqlar.

So who is a greater wrongdoer than him who fabricates a lie against Allah, or denies His signs? Indeed the guilty will not be felicitous.

И поклоняются они, помимо Аллаха, тому, что не вредит им и не приносит пользы, и говорят: «[Божества] эти заступники наши пред Аллахом». Скажи: «Поведаете ли вы Аллаху о чём-либо, чего не знает Он на небесах и [чего] не [знает] на земле? Пречист Он и превыше [всего] того, что придают [Ему] в сотоварищи!»

Onlar Allahın yerinə onlara nə bir zərər yetirən və nə də bir mənfəət verən şeylərə ibadət edir və «bunlar Allah yanında bizim şəfaətçilərimizdir» deyirlər. De: «Allaha nə göylərdə və nə də yerdə (guya) xəbəri olmayan bir şeydən xəbər verirsiniz?! O, şərik qoşduqları şeydən pak və ucadır».

They worship besides Allah that which neither causes them any harm, nor brings them any benefit, and they say, ‘These are our intercessors with Allah.’ Say, ‘Will you inform Allah about something He does not know in the heavens or on the earth?’ Immaculate is He and exalted above [having] any partners that they ascribe [to Him]!

И были люди общиной единой, затем разошлись они [во мнениях о Писании, ниспосланном им]. И если бы не слово, [которое] предшествовало от Господа твоего, [о том, что не накажет Он, покуда не завершит довод Свой], непременно решилось бы между ними то, в чём расходятся они.

İnsanlar (xilqətin əvvəlində uzun müddət) yalnız vahid (və ixtilafsız) bir millət idilər. Beləliklə (dünyəvi işlərdə ictimai əlaqələrə görə, kitab nazil olduqdan sonra isə ixtilaflarını aradan qaldırmaq üçün kitabın özü ilə bağlı) ixtilafa düşdülər. Əgər (əzəli elmində və Lövhi-Məhfuzda) Rəbbindən (bütün dəlil-sübutlar təqdim edilməmişdən əzab verməmək və dəlil-sübutlar təqdim edildikdən sonra da tələsməmək barəsində) bir kəlam keçməsəydi, onların arasında mütləq ixtilaf etdikləri şey barəsində (əməli surətdə) hökm edilərdi. (Bəqərə surəsinin 213-cü ayəsinə müraciət edin.)

Mankind were but a single [religious] community; then they differed. And were it not for a prior decree of your Lord, decision would have been made between them concerning that about which they differ.

И говорят они: «Почему не было ниспослано ему знамение [и чудо явное] от Господа его?» Скажи: «Воистину, сокровенное [знание] лишь у Аллаха. Ждите же, поистине, я [вместе] с вами из ожидающих!»

Və «nə üçün Rəbbi tərəfindən ona (Salehin dəvəsi, Musanın əsası, mələyin gəlməsi kimi camaatı iman gətirməyə vadar edən) bir möcüzə nazil olmayıb?» deyirlər. De: «Qeyb (pərdə arxasındakı işlər) yalnız Allahın ixtiyarındadır (və bəlkə də nazil etdi). Buna görə də, gözləyin ki, mən də mütləq sizinlə birgə gözləyənlərdənəm».

They say, ‘Why has not some sign been sent down to him from his Lord?’ Say, ‘[The knowledge of] the Unseen belongs only to Allah. So wait. I too am waiting along with you.’

И когда дали Мы вкусить людям милость после горести, [которая] коснулась их, вдруг [появилось] у них ухищрение против знамений Наших. Скажи: «Аллах быстрее хитростью. Поистине, посланники Наши (ангелы) записывают [всё], в чём ухищряетесь вы».

İnsanlara onlara yetişmiş çətinlik və əziyyətdən sonra bir mərhəmət və rahatlıq dadızdırdığımız (cahiliyyət dövrünün nadanlıq və fəqirliyindən sonra İslam elm və rifahı verdiyimiz) zaman birdən Bizim ayələrimiz barəsində hiyləyə başlayırlar (onları sehr, şer və əfsanə adlandırırlar). De: «Allahın məkri daha tez yetişəndir». Həqiqətən, Bizim elçilərimiz etdiyiniz məkrləri yazırlar.

When We let people taste [Our] mercy after a distress that has befallen them, behold, they scheme against Our signs! Say, ‘Allah is more swift at devising.’ Indeed Our messengers write down what you scheme.

Он — Тот, Кто передвигает вас по суше и [по] морю, и когда бываете вы на кораблях, и плывут они с ними (с путниками) при ветре благоприятном, и радуются ему, [вдруг] приходит к ним ветер бушующий, и приходит к ним волна со всех мест, и думают они, что охвачены [со всех сторон], — [тогда] взывают они [с мольбой] к Аллаху, очищая пред Ним веру [свою словами]: «Если спасёшь Ты нас от этого, непременно будем мы из [числа] благодарных».

Sizi quruda və dənizdə gəzdirən Odur. Nəhayət, siz gəmilərdə olan və gəmilər öz sərnişinlərini xoş və mülayim bir küləyin vasitəsilə hərəkət etdirən və onlar ondan xoşhal olduqları zaman, (birdən) həmin gəmilərə şiddətli bir külək əsər, (dənizin) dalğa(sı) hər tərəfdən onlara çırpılar və onlar (dalğaların və bəlanın) mühasirəsində olmalarına yəqinlik edərlər, (o halda) iman və etiqadda saf niyyətlə Allahı çağırarlar ki: «Əgər bizi bundan (bu təhlükədən) qurtarsan, mütləq şükr edənlərdən olacağıq».

It is He who carries you across land and sea. When you are in the ships, and they sail along with them with a favourable wind, exulting in it, there comes upon them a tempestuous wind and waves assail them from every side, and they think that they are besieged, they invoke Allah putting exclusive faith in Him, ‘If You deliver us from this, we will surely be among the grateful.’

Когда же спасает Он их, сразу же они начинают притеснять [и чинить несправедливость] на земле безо [всякого] права. О люди! Воистину, притеснение ваше [обернётся] против вас самих. [Это — всего лишь временное] пользование жизнью ближайшей; затем к Нам [предстоит] возвращение ваше, и [тогда] поведаем Мы вам о том, что совершали вы.

Elə ki, (Allah) onlara (həmin təhlükədən) nicat verdi, birdən yer üzündə haqsız yerə zülm edərlər! Ey insanlar, şübhəsiz, sizin zülmləriniz öz ziyanınızadır. Dünya həyatından (azacıq) bir bəhrə əldə edirsiniz, sonra dönüşünüz Bizə tərəfdir. Beləliklə sizi əməllərinizdən xəbərdar edəcəkdir.

But when He delivers them, behold, they commit violations on the earth unduly! O mankind! Your violations are only to your own detriment. [These are] the wares of the life of this world; then to Us will be your return, whereat We will inform you concerning what you used to do.

Воистину, пример жизни ближайшей подобен воде, которую послали Мы с неба, и смешались с нею растения земли, которыми питаются люди и животные. Когда обрела земля красоту свою и разукрасилась и [когда] подумали жители её, что они могущественные на ней, — [тогда и] пришло к ней повеление Наше [об уничтожении] ночью или днём, и сделали Мы её пожатой, как будто не изобиловала она вчера. Так распределяем Мы знамения для людей, [которые] размышляют!

Həqiqətən, dünya həyatı (qar və yağış şəklində) göydən nazil etdiyimiz su kimidir ki, onun vasitəsilə insanların və heyvanların yedikləri yer bitkiləri bir-birinə qarışır. Nəhayət, yer üzü öz gözəlliyini əldə etdiyi və zinətləndiyi və onun sakinləri özlərinin ona (ondan bəhrələnməyə) qadir olduqlarını güman etdikləri zaman, (birdən) Bizim əmrimiz gecə, ya gündüz çağı (soyuq və ya isti, sel və ya da dolu şəklində) gəlib ona çatır. Beləliklə, onları sanki dünən ayaq üstə olmamış kimi biçilmiş, quru ot şəklinə salırıq. Biz (Öz qüdrət və qəzəb) nişanələri(mizi) düşünən dəstə üçün (yaradılış və təqdir kitabında) belə ətraflı izah edirik.

The parable of the life of this world is that of water which We send down from the sky. It mingles with the earth’s vegetation from which humans and cattle eat. When the earth puts on its luster and is adorned, and its inhabitants think they have power over it, Our edict comes to it, by night or day, whereat We turn it into a mown field, as if it did not flourish the day before. Thus do We elaborate the signs for a people who reflect.