-
Maytham Al Tammar
-
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ
бисмиль-лəhир-рōhмəəнир-рōhиим
Bağışlayan və mehriban Allahın adı ilə. -
28:1
طسمТа, син, мим.
Ta, Sin, Mim. (Bu hərflər Allahla Onun Rəsulu arasında olan rəmzlərdir. Və bu kitab həmin hərflərdən təşkil olunmuşdur, lakin heç bir kəsin onun oxşarını gətirməyə qüdrəti yoxdur. Bu kitabın möhkəm ayələri və bu cür də mütəşabih ayələri vardır.) And olsun Turi-Sinaya və Məkkəyə, Tuba və Sidr ağaclarına və Muhəmmədə (s) ki, -
28:3
نَتْلُو عَلَيْكَ مِن نَّبَإِ مُوسَىٰ وَفِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَнəтлюю 'əлэйкə мин-нəбə`и муусəə вəфир'əунə би-ль-həќќи лиќōумий-йу`минуун
Biz iman gətirən qövm(ü düz yola gətirmək) üçün Musa və Fironun xəbərindən (sərgüzəştindən) bəzisini haq və düzgünlüklə (Cəbrailin dili ilə) sənə oxuyuruq. -
28:4
إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ ۚ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَиннə фир'əунə 'əлəə фииль-əрды вəджə'əлə əhлəhəə шийə'əй-йəстəд'ифу тōō`ифəтəмм-минhум йуз̃əббиhу əбнəə`əhум вəйəстəhйии нисəə`əhум, иннəhу кəəнə минəль-муфсидиин
Həqiqətən, Firon (Misrin padşahı) o torpaqda baş qaldırdı və hakimiyyət tapdı və oranın camaatını müxtəlif dəstələrə parçaladı (hər dəstəyə öz dövlətinin işlərinin bir hissəsini tapşırdı və hər bir dəstəni o birisi ilə düşmən etdi.) Onlardan bir dəstəni (İsrail övladlarından ibarət olan dəstəni) zəifliyə (və qul olmağa) sürüklüyürdü (və bu nəslin kökünün kəsilməsi üçün) oğlanlarının hamısının başını kəsir və qadınlarını (isə) sağ buraxırdı. Həqiqətən, o, fəsad törədənlərdən idi. -
28:5
وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَвəнурииду əн-нəмуннə 'əлəəль-лəз̃иинə-студ'ифуу фииль-əрды вəнəдж'əлəhум ə`иммəтəу-вəнəдж'əлəhумуль-вəəриc̃иин
Biz (isə) istədik ki, o yerdə (məmləkətdə) zəif salınmışlara mərhəmət göstərək və onları (camaata) imam, (yer üzünə) varis edək. -
28:6
وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُم مَّا كَانُوا يَحْذَرُونَвəнумəккинə лəhум фииль-əрды вəнурийə фир'əунə вəhəəмəəнə вəджунуудəhумəə минhум-мəə кəəнуу йəhз̃əруун
Və onlar üçün o torpaqda qüdrət və hakimiyyət vasitələri hazırlayaq (ya onları o torpaqda yerləşdirək), Firona və (onun vəziri) Hamana və qoşunlarına onların (İsrail övladları) tərəfindən qorxduqları və çəkindikləri şeyi göstərək. -
28:7
وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ أُمِّ مُوسَىٰ أَنْ أَرْضِعِيهِ ۖ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلَا تَخَافِي وَلَا تَحْزَنِي ۖ إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَвə`əуhəйнəə илəə умми муусəə əн əрды'ииh, фə`из̃əə хыфти 'əлэйhи фə`əльќииhи фииль-йəмми вəлəə тəхōōфии вəлəə тəhзəний, иннəə рōōддууhу илəйки вəджəə'илююhу минəль-мурсəлиин
Biz Musanın anasına sirli və sürətli bir şəkildə ilham etdik: «Onu əmizdir, elə ki, ondan ötrü (Fironun adamlarının ondan xəbər tutmalarından) qorxdun, onu (bir sandığın içərisinə qoy və) dəryaya at. Qorxma və qəmgin olma, şübhəsiz, Biz onu sənə qaytararıq və özünü də şəriət sahibi olan peyğəmbərlərdən edərik». -
28:8
فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ لِيَكُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَحَزَنًا ۗ إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا كَانُوا خَاطِئِينَфəəльтəќōтōhу əəлю фир'əунə лийəкуунə лəhум 'əдуувəу-вəhəзəнə, иннə фир'əунə вəhəəмəəнə вəджунуудəhумəə кəəнуу хōōты`иин
Beləliklə, Fironun ailəsi onu (suyun üzündən) götürdülər ki, sonunda onlar üçün (məqam, mal və can) düşmən(i), hüzn və kədər səbəbi olsun! Həqiqətən, Firon, Haman və qoşunları xatakar idilər. -
28:9
وَقَالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِّي وَلَكَ ۖ لَا تَقْتُلُوهُ عَسَىٰ أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَвəќōōлəти-мрō`əту фир'əунə ќуррōту 'əйнил-лии вəлəк, лəə тəќтулююhу 'əсəə əй-йəŋŋфə'əнəə əу нəттəхыз̃əhу вəлəдəу-вəhум лəə йəш'уруун
Və Fironun zövcəsi dedi: «(Bu körpə) mənim və sənin gözünün işığıdır. Onu öldürməyin, bəlkə (gələcəkdə) bizə bir xeyri olar, yaxud onu oğulluğa götürərik». Onlar (işin aqibətindən) xəbərsiz idilər. -
28:10
وَأَصْبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَىٰ فَارِغًا ۖ إِن كَادَتْ لَتُبْدِي بِهِ لَوْلَا أَن رَّبَطْنَا عَلَىٰ قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَвə`əсбəhə фу`əəду умми муусəə фəəриґō, иŋŋ-кəəдəт лəтубдии биhи лəулəə əр-рōбəтнəə 'əлəə ќōльбиhəə литəкуунə минəль-му`миниин
(Övladından çox narahat olduğuna görə) Musanın anasının ürəyində (övladının fikrindən savayı) heç bir şey yox idi. Əgər Biz möminlərdən olması üçün onun qəlbini möhkəm etməsəydik, az qala mətləbi büruzə verəcəkdi. -
28:11
وَقَالَتْ لِأُخْتِهِ قُصِّيهِ ۖ فَبَصُرَتْ بِهِ عَن جُنُبٍ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَвəќōōлəт ли`ухтиhи ќуссыыh, фəбəсурōт биhи 'əŋŋ-джунубиу-вəhум лəə йəш'уруун
O, Musanın bacısına dedi: «Onun dalınca get»; beləliklə, bacısı onu (körpənin Fironun adamlarının əlinə düşdüyünü) uzaqdan gördü, onlar isə xəbərsiz idilər (körpəyə kənardan nəzarət edən olduğunu bilmirdilər). -
28:12
۞ وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ الْمَرَاضِعَ مِن قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَىٰ أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ وَهُمْ لَهُ نَاصِحُونَвəhəррōмнəə 'əлэйhиль-мəрōōды'ə миŋŋ-ќōблю фəќōōлəт həль əдуллюкум 'əлəə əhли бэйтий-йəкфулююнəhу лəкум вəhум лəhу нəəсыhуун
Biz (bacısının onu tapmasından) öncə, bütün süd verən qadınları(n südünü) ona haram etdik. (Bu yaradılışda onun təbiətinə qoyulmuş bir haram idi.) (Körpə) heç kimin döşünü qəbul etmirdi (əmmirdi). Bacısı onlara dedi: «İstəyirsinizmi sizə zamin olub ona (uşağa) yaxşı baxacaq və ona qarşı xeyirxah olacaq bir ailəni nişan verim?» -
28:13
فَرَدَدْنَاهُ إِلَىٰ أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَфəрōдəднəəhу илəə уммиhи кəй тəќōррō 'əйнуhəə вəлəə тəhзəнə вəлитə'лəмə əннə вə'дəл-лаhи həќќуу-вəлəəкиннə əкc̃əрōhум лəə йə'лəмуун
Beləliklə, onu anasına qaytardıq ki, gözü aydın olsun, qəm yeməsin və bilsin ki, həqiqətən, Allahın vədi haqdır. Lakin onların (camaatın) əksəriyyəti (bunu) bilmir. -
28:14
وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَاسْتَوَىٰ آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا ۚ وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَвəлəммəə бəлəґō əшуддəhу вəəстəвəə əəтəйнəəhу hукмəу-вə'ильмə, вəкəз̃əəликə нəджзииль-муhсиниин
(Musanın) cismi qüvvələri kamilləşəndə və əqli gücü möhkəmlənəndə (təqribən qırx yaşlarında) Biz ona hikmət (və əqli elmlər) və (keçmiş şəriətlər barəsində) elm verdik. (Biz) yaxşı əməl sahiblərini beləcə mükafatlandırırıq. -
28:15
وَدَخَلَ الْمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفْلَةٍ مِّنْ أَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلَانِ هَـٰذَا مِن شِيعَتِهِ وَهَـٰذَا مِنْ عَدُوِّهِ ۖ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِي مِن شِيعَتِهِ عَلَى الَّذِي مِنْ عَدُوِّهِ فَوَكَزَهُ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيْهِ ۖ قَالَ هَـٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ ۖ إِنَّهُ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِينٌвəдəхōлəль-мəдиинəтə 'əлəə hиини ґōфлəтимм-мин əhлиhəə фəвəджəдə фииhəə рōджулəйни йəќтəтилəəни həəз̃əə миŋŋ-шии'əтиhи вəhəəз̃əə мин 'əдуувиh, фəəстəґōōc̃əhуль-лəз̃ии миŋŋ-шии'əтиhи 'əлəəль-лəз̃ии мин 'əдуувиhи фəвəкəзəhу муусəə фəќōдōō 'əлэйh, ќōōлə həəз̃əə мин 'əмəлиш-шэйтōōн, иннəhу 'əдуувумм-мудыллюмм-мубиин
(Musa Fironun qəsrindən) şəhərə əhalisi xəbərsizkən (istirahət vaxtı) daxil oldu. İki nəfərin bir-birilə vuruşduğunu gördü. Biri onun tərəfdarlarından idi, o biri düşmənlərindən. Tərəfdarlarından olan şəxs düşməninə qarşı ondan kömək istədi. Belə olduqda Musa bir yumruq vuraraq onu öldürdü, dedi: «Bu (dava) Şeytan əməlindəndir, həqiqətən, (Şeytan insanı) açıq-aşkar zəlalətə salan bir düşməndir». -
28:16
قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي فَغَفَرَ لَهُ ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُќōōлə рōбби иннии з̃ōлəмту нəфсии фəəґфир лии фəґōфəрō лəh, иннəhу hувəль-ґōфуурур-рōhиим
(Musa) dedi: «Ey Rəbbim, əlbəttə ki, mən (bu qibtini vurub öldürməklə) özüm-özümə zülm etdim, (çünki, özümü Fironun adamlarının təhlükəsinə atdım). Buna görə məni bağışla (onun pis nəticələrindən məni qoru)». Allah onu bağışladı. Həqiqətən, O, bağışlayan və mehribandır. -
28:18
فَأَصْبَحَ فِي الْمَدِينَةِ خَائِفًا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا الَّذِي اسْتَنصَرَهُ بِالْأَمْسِ يَسْتَصْرِخُهُ ۚ قَالَ لَهُ مُوسَىٰ إِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُّبِينٌфə`əсбəhə фииль-мəдиинəти хōō`ифəй-йəтəрōќќōбу фə`из̃əəль-лəз̃ии-стəŋŋсōрōhу би-ль-əмси йəстəсрихуh, ќōōлə лəhу муусəə иннəкə лəґōвиййумм-мубиин
Beləliklə, Musa şəhərdə (Misirdə) qorxu və vəhşət içərisində – (öz törətdiyi işin nəticəsini) gözləyən halda sübhü qarşıladı (gecəni keçirtdi). Bir də (gördü ki,) dünən ondan kömək istəyən şəxs, (yenə) onu köməyə çağırır. Musa ona dedi: «Həqiqətən, sən açıq-aşkar bir azğınsan!». -
28:19
فَلَمَّا أَنْ أَرَادَ أَن يَبْطِشَ بِالَّذِي هُوَ عَدُوٌّ لَّهُمَا قَالَ يَا مُوسَىٰ أَتُرِيدُ أَن تَقْتُلَنِي كَمَا قَتَلْتَ نَفْسًا بِالْأَمْسِ ۖ إِن تُرِيدُ إِلَّا أَن تَكُونَ جَبَّارًا فِي الْأَرْضِ وَمَا تُرِيدُ أَن تَكُونَ مِنَ الْمُصْلِحِينَфəлəммəə əн əрōōдə əй-йəбтышə бильлəз̃ии hувə 'əдуувуль-лəhумəə ќōōлə йəə муусəə əтурииду əŋŋ-тəќтулəнии кəмəə ќōтəльтə нəфсəмм-би-ль-əмс, иŋŋ-турииду ильлəə əŋŋ-тəкуунə джəббəəрōн фииль-əрды вəмəə турииду əŋŋ-тəкуунə минəль-муслиhиин
Beləliklə, (Musa) hər ikisinin düşməni olan kəsi yaxalamaq istədikdə (o düşmən qibti, yaxud onun tərəfdarı olan sibti Musanın onu vurmaq istədiyini zənn edərək) dedi: «Ey Musa, dünən bir nəfəri öldürdüyün kimi, mənidəmi öldürmək istəyirsən?! Sən yer üzündə yalnız zülmkar və hökmran olmaq istəyirsən, islahedici (insanları islah edən) olmaq istəmirsən». -
28:20
وَجَاءَ رَجُلٌ مِّنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ يَسْعَىٰ قَالَ يَا مُوسَىٰ إِنَّ الْمَلَأَ يَأْتَمِرُونَ بِكَ لِيَقْتُلُوكَ فَاخْرُجْ إِنِّي لَكَ مِنَ النَّاصِحِينَвəджəə`ə рōджулюмм-мин əќсōōль-мəдиинəти йəс'əə ќōōлə йəə муусəə иннəль-мəлə`ə йə`тəмируунə бикə лийəќтулююкə фəəхрудж иннии лəкə минəн-нəəсыhиин
Və şəhərin o biri başından (bəlkə də Fironun sarayı yerləşdiyi yerdən) bir kişi tələsik gəldi, dedi: «Ey Musa, həqiqətən, qövmün böyükləri səni öldürmək barəsində məsləhət-məşvərət edirlər. Odur ki, (Misirdən) çıx get. Şübhəsiz, mən sənin xeyirxahlarındanam».